W centrum Aten, na skalistym wzgórzu na wysokości 150 m, zbudowany jest największy klejnot architektoniczny starożytnej Grecji, całego starożytnego świata, ale prawdopodobnie także dzisiejszego. To Akropol z Partenonem, świątynia poświęcona kultowi bogini Aten.

Partenon jest bez wątpienia najdoskonalszym budynkiem w każdym wieku, co potwierdzają architekci na całym świecie. Ale dlaczego i czym różni się tak bardzo od innych budynków? Wiele szczegółów konstrukcyjnych użytych do budowy nadal pozostaje wielką tajemnicą, ale w starożytności były one znane ogółowi społeczeństwa. Czy byłoby możliwe dzisiaj zbudowanie nowego Partenonu, identycznego jak ten starożytny? Jak to możliwe, że ludzie w starożytności obfitowali w całą tę wiedzę i zrozumienie? Jak ich używali? Jest wiele tajemnic, ale możemy wyjaśnić ich tylko minimum. Współcześni naukowcy przyznają, że nawet przy dzisiejszej wiedzy i najnowocześniejszej technologii odbudowanie identycznego budynku z tymi samymi szczegółami jest praktycznie niemożliwe.

Partenon został zbudowany między 447 a 438 pne Architektem był Iktínos i jego asystent Kallikrátis. Świątynia zbudowana jest w stylu doryckim. Na obwodzie znajduje się 46 kolumn doryckich, osiem kolumn w fasadzie i siedemnaście po bokach. Główne wejście do świątyni zlokalizowane jest od wschodu. Wewnętrzna długość świątyni to 100 m. Strychu, tj. 30,80 metra. Ślad poddasza to 0,30803 m lub inaczej ½ Φ (phi), gdzie Φ = 1,61803 wyraża złoty podział. Za idealną proporcję między różnymi wymiarami uważa się złotą liczbę Φ lub też liczbę niewymierną 1,618. Stykamy się z nią w naturze, w proporcjach naszego ciała i analogii twarzy, w kwiatach i roślinach, w organizmach żywych, w muszlach, w ulach, w sztuce, w architekturze, w geometrii, a nawet w strukturze przestrzeni i na orbitach planet. ,… Złoty podział jest zatem jedną z najważniejszych zasad wyrażania czegoś doskonałego. „Doskonałość” musi zawsze pasować do tych reguł, dlatego nauka Estetyki uczy nas i jasno i słusznie stwierdza, że ​​istnieje obiektywne „Piękno”, które jest zawsze bliskie liczbie 1,618 (liczba Φ). Im wymiary są bliższe liczbie 1,618, tym kreacja jest piękniejsza i bardziej harmonijna.

W Partenonie napotykamy jeszcze coś: ciąg Fibonacciego. Jest to nieskończony ciąg liczb, w którym każda liczba jest sumą dwóch poprzednich: 1,1,2,3,5,8,13,21,34,55,89,144 itd. Interesującą cechą ciągu Fibonacciego jest to, że stosunek tych dwóch natychmiast z następujących liczb jest zbliżona do złotej sekcji, złotej sekwencji lub w inny sposób do liczby Φ. Oczywiście przy budowie świątyni użyto liczby niewymiernej π = 3,1416, którą można wyrazić stosunkiem 2Φ2 / 10 = 0,5236 m. Sześć łokci równa się π = 3,1416. Zakładając, że wszystko to było powszechnie znane w starożytności, co byście powiedzieli na fakt, że w tej doskonałej konstrukcji napotykamy również stałą Napiera (liczbę Eulera) e = 2,72, która jest w przybliżeniu równa Φ2 = 2,61802 ? Te trzy irracjonalne liczby występują wszędzie i bez nich nic nie może działać. Niemniej jednak wielką tajemnicą pozostaje, czy twórcy tej świątyni znali powyższe liczby i relacje między nimi. Jak udało im się wykorzystać je z taką precyzją przy budowie jednego budynku?

Kolejnym pytaniem bez odpowiedzi i wielką zagadką dla archeologów jest sposób oświetlenia wnętrza świątyni. Partenon nie ma okien. Niektórzy twierdzą, że światło pochodziło z otwartych drzwi, chociaż jest co do tego duże wątpliwości, ponieważ przy zamkniętych drzwiach byłoby całkowicie ciemno w środku. Twierdzenie, że używali latarek, prawdopodobnie nie ma zastosowania, ponieważ nie znaleziono śladów sadzy. Ogólnie dominuje twierdzenie, że w dachu znajdował się otwór, przez który wpadała wystarczająca ilość światła. Gdyby dach nie został zniszczony przez eksplozję w 1669 roku podczas oblężenia Aten, znalibyśmy odpowiedź na to pytanie.

Podczas budowy świątyni zwrócono uwagę na jak najwyższy efekt estetyczny. Dlatego stosuje się tu szereg poprawek optycznych, które podnoszą estetykę całego budynku. Partenon wygląda tak, jakby wyrósł z ziemi lub narodził się ze skały, na której stoi. To dlatego, że jego filary są jak „żywe”. Mniej więcej w połowie wysokości każdej kolumny widoczne jest pewne wybrzuszenie, kolumny są lekko pochylone, a te na rogach mają nieco większą średnicę niż pozostałe. Sposób rozmieszczenia i rozmieszczenia kolumn daje zwiedzającym wrażenie, że poruszają się w określonym rytmie. Jeśli spojrzymy na dach świątyni, czujemy, że mimo ogromnego ciężaru tylko w niewielkim stopniu dotyka reszty budynku. W architektonicznej konstrukcji Partenonu nie ma linii prostej, ale niezauważalne i prawie niewidoczne krzywe. Dlatego mamy wrażenie, że np. podstawa świątyni jest płaska i całkowicie płaska. Podobnie jest z krzywiznami drzwi. Iktinos był dalekowzroczny i brał pod uwagę fizyczne niedoskonałości ludzkiego oka podczas budowy świątyni. W ten sposób stworzył iluzję, że świątynia unosi się w powietrzu na widza patrzącego na Partenon pod kątem! Osie kolumn, jak również podbaseny z fryzem, są niewidocznie pochylone do wewnątrz w zakresie od 0,9 do 8,6 centymetra. Jeśli w wyobraźni rozciągniemy te osie w górę, połączą się one na wysokości 1 metrów, tworząc wyimaginowaną piramidę o objętości około połowy objętości Wielkiej Piramidy w Egipcie. Giza.

Kolejną tajemnicą, która nie była tajemnicą dla starożytnych architektów, jest odporność budynku przed trzęsieniem ziemi. Świątynia stoi ponad 25 wieków i nie ma żadnych pęknięć ani uszkodzeń trzęsienia ziemi. Powodem jest jego piramidalna struktura, ale także fakt, że Parthenon faktycznie nie "stoi" bezpośrednio na ziemi, ale na kamiennych blokach mocno przymocowanych do skały.

Istnieje jednak również szereg paradoksów związanych z Partenonem, które nie zostały jeszcze naukowo wyjaśnione. Jedną z nich jest obserwacja, że ​​w słoneczne dni o każdej porze roku cienie wokół świątyni wskazują na określone punkty na planecie. Gdzie i co pokazują i co to znaczy, jest przedmiotem badań różnych ekspertów, ale także amatorów. Wielu obserwatorów odkryło również, że ciemne chmury burzowe pojawiają się nad Akropolem bardzo rzadko zimą, w porównaniu z okolicznymi obszarami. Wiosną i latem niebo nad Akropolem jest całkowicie bezchmurne. W starożytności, kiedy Ateńczycy modlili się do najwyższego z bogów, Zeusa, o deszcz w swoich modlitwach, ich oczy zawsze były skierowane na góry Parnitha, a nigdy na Akropol. I jeszcze jedna tajemnica na koniec. Świątynia bogini Aten jest zbudowana na osi wschód - zachód. Wewnątrz świątyni znajdował się posąg bogini wykonany ze złota i kości słoniowej. Niesamowite wydarzenie miało miejsce w dniu urodzin bogini Aten, które przypadły 25 lipca. Wschód słońca poprzedziło wschody słońca najjaśniejszej gwiazdy na niebie - Sirii z konstelacji Wielkiego Psa. W tym momencie posąg bogini dosłownie „skąpał się” w swoim blasku.

Z tajemnicami i bez tajemnic Akropol był, jest i zawsze będzie jednym z najbardziej atrakcyjnych, zapierających dech w piersiach i doskonałych budynków na świecie.